Autor: Agnieszka Zając
- Lekcja przeznaczona dla uczniów klas szóstych szkół podstawowych. Czas trwania – dwie godziny lekcyjne.
... Nie po to się żyje, by walczyć, lecz walczy się po to, by żyć, a jeśli Ci życia nie starczy to śmierci spójrz w oczy i idź...
- Cele. Po lekcji uczeń powinien:
- sprawnie posługiwać się pojęciami: gołębiarz, Harcerska Poczta Polowa, łącznicy, Powstanie Warszawskie, roznosiciele radości, sanitariuszki, „Zawiszacy”;
- wiedzieć, jak wyglądają znak Polski Walczącej i pomnik Małego Powstańca, a także, gdzie znajduje się ten ostatni;
- znać działalność „Zawiszaków”;
- rozumieć wpływ wychowania patriotycznego wyniesionego z domu na decyzje podejmowane przez dzieci-żołnierzy;
- wiedzieć, w jakich strukturach podziemnych działali mali Powstańcy („Szare Szeregi”, Pułk „Baszta”, Harcerska Poczta Polowa);
- wiedzieć, w jaki sposób młodzi konspiratorzy zdobywali doświadczenie;
- orientować się w sytuacji społeczno-politycznej, w jakiej przyszło działać młodym konspiratorom;
- umieć pracować z mapą i analizować różnego rodzaju źródła, w tym fotograficzne;
- być świadomym trudu i poświęcenia małych żołnierzy w Powstaniu Warszawskim.
- Środki dydaktyczne:
- tabele,
- zdjęcia,
- artykuły,
- mapa Polski,
- plan Warszawy w okresie walk Powstania Warszawskiego i okupacji niemieckiej,
- fragmenty filmów,
- nożyczki i taśma klejąca.
UWAGA: Temat powinien być realizowany po lekcji wprowadzającej ogólne informacje o przyczynach, przebiegu i skutkach Powstania Warszawskiego. Poprzez przedstawienie zaangażowania w walkę rówieśników uczniów, a nawet dzieci, można będzie bardziej zaciekawić uczniów, odwołać się do ich emocji, pokazać, że również najmłodsze pokolenie zdolne jest do współodpowiedzialności za losy Ojczyzny i skłonić do refleksji nad dzisiejszym patriotyzmem.
- PRZEBIEG ZAJĘĆ:
- Nauczyciel pyta uczniów, czy słyszeli o pomniku Małego Powstańca oraz czy wiedzą, co to była Harcerska Poczta Polowa. W krótkim wprowadzeniu opowiada, iż nawet małe dzieci brały udział w Powstaniu Warszawskim i ginęły za ojczyznę. Nauczyciel podaje także ogólne informacje o „Szarych Szeregach”, Zawiszakach” i Harcerskiej Poczcie Polowej.
- Prowadzący dzieli klasę na grupy i rozdaje materiały pomocnicze nr 1–8. Każda grupa ma za zadanie wybrać sekretarza, który będzie odpowiedzialny za pracę grupy– 20 min.
- Następnie uczniowie prezentują efekty pracy w grupach. W prezentacji na środku klasy może uczestniczyć zarówno cała grupa, jak i pojedynczy przedstawiciele. Każda grupa ma około 4–5 min. na przedstawienie pracy.
- Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje lekcję. W tym miejscu lekcji prezentacji dokonuje grupa przedstawiająca materiał pomocniczy o pomniku Małego Powstańca. Jej wystąpienie powinno stanowić zakończenie całości.
- Wykaz materiałów pomocniczych:
Mały sabotaż >
Przygotowania najmłodszych do Powstania >
Roznosiciele radości >
Dzieci pomagają Powstańcom i ludności Warszawy >
Najmłodsi sanitariusze i sanitariuszki >
Różne koleje losów młodych żołnierzy >
Wojenna poezja >
Pomnik Małego Powstańca >
- UWAGA: Aby pobrać materiał pomocniczy, proszę kliknąć na tekst zaznaczony karminowym kolorem.
pobierz treść scenariusza w pliku doc >